Ademhaling
Biologie voor niveau havo, vwo, vmbo
PowerPoint met diagnostische vragen bij het thema ademhaling om snel formatief te handelen
ademhaling, longblaasje, ventilatie, gaswisseling, trilhaarcellen, zuurstof, lucht, diagnostische vragen, iol
Hieronder zie je de dia’s inclusief toelichting. Gebruik de knop hieronder om de presentatie (Powerpoint) te downloaden.
Download presentatie (.pptx)
Dit is een PowerPoint met diagnostische vragen bij het thema ademhaling.

Misvatting: Leerlingen denken dat lucht die binnenstroomt de longen vergroot – borstademhaling
A Leerlingen denken dat inademing begint met het binnenstromen van de lucht en daardoor de longen vergroten
B GOED
C Ze weten dat de longen groter worden, maar koppelen dat niet aan een beweging van de borstkas.
D Ze weten dat de ribben eerst moeten bewegen maar niet dat dit door spieren veroorzaakt wordt
Tip: na het beantwoorden van de vraag kunnen de stappen in volgorde worden gezet

Misvatting: Leerlingen denken dat lucht die binnenstroomt de longen vergroot – buikademhaling
A Leerlingen denken dat inademing begint met het binnenstromen van de lucht en daardoor de longen vergroten
B GOED
C Ze weten dat de longen eerst groter worden maar niet dat spieren dit veroorzaken (via de borstkas)
D Ze weten dat het middenrif eerst moet bewegen maar niet dat dit een spier is die aanspant.
Tip: na het beantwoorden van de vraag kunnen de stappen in volgorde worden gezet

Misvatting: Leerlingen halen hier de functies van de neusharen, neusslijmvlies, slijmproducerende cellen en trilharen door elkaar. Het is bij de trilharen moeilijk voor leerlingen de eigenschappen op mirco niveau te vertalen naar macro. Ze denken vaak dat de onzichtbare trilharen ook dingen vangen net zoals de zichtbare neusharen.
A GOED
B Dit is de functie van de slijmproducerende cellen
C Dit is de functie van het neusslijmvlies
D Dit is de functie van de neusharen

Misvatting: Leerlingen denken dat je alleen koolstofdioxide uitademt
A Leerlingen denken dat je alleen koolstofdioxide uitademt
B Leerlingen draaien koolstofdioxide en zuurstof om.
C GOED
Tip: voeg in de uitleg achteraf toe dat er nog meer dingen zijn die in de uitgeademde lucht zitten (stikstof, waterdamp etc..)

Misvatting: Leerlingen verwarren lucht en zuurstof. Leerlingen denken dat er lucht wordt opgenomen in het bloed.
A Leerlingen verwarren lucht en zuurstof met elkaar.
B GOED

Misvatting: Leerlingen denken dat zuurstof altijd gasvormig is en vergeten dat dit in opgeloste vorm in het bloed terecht komt.
A GOED
B Leerlingen denken dat zuurstof altijd gasvormig is
C Leerlingen denken dat de zuurstof direct aan de hemoglobine wordt gebonden

Misvatting: Leerlingen begrijpen het proces van ventilatie niet goed. Er zijn misvattingen over de hoeveelheid lucht die ververst wordt.
A Leerlingen denken dat alle “oude” lucht eruit gaat en vervangen wordt door “verse” lucht terwijl er een nieuw mengsel ontstaat van oude en verse lucht
B GOED
C Leerlingen verwarren lucht en zuurstof met elkaar
D Leerlingen weten dat zuurstof en koolstofdioxide worden uitgeademd, maar vergeten de andere bestanddelen van lucht

Misvatting: leerlingen halen ventilatie en gaswisseling door elkaar.
A Leerlingen denken dat ventilatie en gaswisseling hetzelfde is
B GOED
C Leerlingen halen de termen ventilatie en gaswisseling door elkaar

Misvatting: Leerling verwart de beweging van de ribben en het middenrif. Bij uitademing gaan de ribben omlaag maar het middenrif omhoog. Hetzelfde geldt voor het aanspannen van de spieren. Bij de tussenribspieren veroorzaakt aanspannen een beweging omhoog terwijl dit bij het middenrif zorgt voor een beweging omlaag.
A Leerling verwart in- en uitademing.
B Leerling heeft door dat middenrif omhoog gaat, maar denkt dat dit komt door een aanspanning
C Leerling heeft door dat het middenrif ontspant, maar denkt dat deze dan omlaag gaat.
D GOED
Tip: varieer deze ook met inademen.

Misvatting: Leerlingen denken dat zowel de binnenste als buitenste tussenribspieren samentrekken bij inademing en bij uitademing beide ontspannen. In de onderbouw leren ze dat inademen een actief proces is waarbij spieren samentrekken. De binnenste en buitenste tussenribspieren zijn echter antagonisten, de binnenste trekken samen uitademing. De buitenste trekken samen bij inademing.
A Leerlingen denken dat de ribben omhoog moeten, dus de spieren moeten aanspannen.
B Leerlingen halen binnenste en buitenste ribspieren door elkaar (of gokken verkeerd??)
C GOED
RECHTEN AFBEELDING????

De vragen en toelichtingen vallen onder een CC BY-SA 4.0 licentie https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0